Smog i dopuszczalne normy, czyli kiedy lepiej zostać w mieszkaniu?

Określenie „smog”, choć ostatnio o nim głośno, po raz pierwszy pojawiło się na początku XX wieku w Anglii. Oznacza połączenie dymu (ang. smoke) oraz mgły (ang. fog). Początkowo słowo to nazywało połączenie dwutlenku siarki oraz dymu, które powstawały w wyniku palenia węgla w domowych piecach oraz jako efekt działalność zakładów produkcyjnych. Dziś w skład smogu wchodzi dużo więcej, a ta szkodliwa mieszanina substancji coraz częściej jest powodem rezygnacji ze spacerów i aktywności na świeżym powietrzu.

Co wchodzi w skład smogu?

Smog tworzą zanieczyszczenia (kryteria określone przez UE):

dwutlenek siarki (SO2)
dwutlenek azotu (NO2)
tlenek węgla (CO)
benzen (C6H6)
ozon (O3)
pył drobny PM10 (o średnicy do 10µm)
pył drobny PM2,5 (o średnicy do 2,5 µm)
metale ciężkie: ołów (Pb), arsen (As), nikiel (Ni), kadm (Cd) oznaczane w pyle PM10
benzo(a)piren oznaczany w pyle PM10

Co przyczynia się do powstania smogu?

Za powstanie smogu nie odpowiada tylko człowiek. Jest on wynikową zarówno czynników naturalnych jak i zurbanizowanych obszarów. Źródłem bezpośrednim powstawania smogu są: emisja węgla (w tym w dużej mierze spalanie w domowych piecach węgla słabej jakości oraz śmieci), działalność zakładów przemysłowych, samochody z silnikami typu diesel, pył wytwarzany przy użyciu opon, hamulców, asfaltu, a z czynników naturalnych – pył wulkaniczny, sól morska oraz naturalnie występujące w powietrzu pyły.

Konsekwencje występowania smogu

Smog może być przenoszony na dużą odległość i osiadać na gleby i wody znajdujące się w dużej odległości od bezpośredniego źródła zanieczyszczeń (np. fabryki). Szkodliwe działanie smogu ma wpływ zarówno na przyrodę jak i zdrowie ludzkie.

Konsekwencje zdrowotne smogu:

- choroby płuc oraz choroby serca i związana z tym przedwczesna śmierć,

- trudności z oddychaniem, zadyszka i pogorszenie się stanu płuc,

- kaszel i upośledzenia górnych dróg oddechowych,

- arytmia pracy serca, zaburzenia układu sercowo-naczyniowego,

- astma,

- obkurczanie naczyń krwionośnych w płucach,

- zapalenie spojówek, nieżyt górnych dróg oddechowych, przedłużające się przeziębienie

- zwiększa ryzyko bakterii,

- zwiększa szanse na zarażenie wirusami i bakteriami (z uwagi na osłabione funkcje obronne dróg oddechowych).

dopuszczalne Normy smogu, czyli kiedy lepiej zostać w domu

Dopuszczalne w Polsce normy poszczególnych substancji znajdujących się w smogu wynoszą

Nazwa substancji	Okres uśredniania wyników pomiarów	Poziom dopuszczalny µg/m³	Dopuszczalna częstość przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym
Nazwa substancji	Okres uśredniania wyników pomiarów	Poziom dopuszczalny µg/m³
Benzen (C₆H₆)	rok kalendarzowy	5	-
Dwutlenek azotu (NO₂)	1 godzina	200	18 razy
Dwutlenek azotu (NO₂)	rok kalendarzowy	40	-
Dwutlenek siarki (SO₂)	1 godzina	350	24 razy
Dwutlenek siarki (SO₂)	24 godziny	125	3 razy
Tlenek węgla (CO)¹⁾	8 godzin	10 000	-
Pył PM10²⁾	24 godziny	50	35 razy
Pył PM10²⁾	rok kalendarzowy	40	-
Pył PM2,5³⁾	rok kalendarzowy	25	-
Pył PM2,5³⁾	rok kalendarzowy	20	-
Ołów (Pb)	rok kalendarzowy	0,5	-

Komunikaty antysmogowe sugerują mieszkańcom, że w czasie występowania przekroczeń, lepiej jest pozostać w domu. Szczególnie dotyczy to kobiet w ciąży, małych dzieci oraz seniorów.

Eksperci ekolodzy podkreślają jednak, że do mieszkań także dostają się zanieczyszczenia. Z pewnością mniej, ale mieszkanie nie chroni w 100% przed smogiem. Co więc robić?

- gdy służby miejskie alarmują, że smog przekroczył dopuszczalne normy, dla bezpieczeństwa lepiej ograniczyć przebywanie na zewnątrz, a gdy wyjście z domu jest koniecznie, dobrze jest założyć maskę antysmogową;

- na co dzień warto ograniczyć korzystanie z samochodu na rzecz komunikacji miejskiej, spacerów bądź carpoolingu (dojeżdżać do pracy można z kolegą!)

- niekupowanie auta z silnikiem diesla;

- palenie w piecu tylko dobrej jakości węglem, nigdy – odpadami!

- szanowanie drzew, bo one są naturalnymi filtrami powietrza.

Źródło: mp.pl, smogwawelski.pl, powietrze.gios.gov.pl

Wróć